Ιερά Μονή Παναγίας Ζιδανίου

Μονή Παναγίας Ζιδανίου: Από την Ιστορία της Τουρκοκρατίας στην Πνευματική Αναγέννηση

Η Ιερά Μονή Παναγίας Ζιδανίου είναι ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά και ιστορικά μνημεία της περιοχής της Κοζάνης, με ιστορία που φτάνει πίσω στον 17ο αιώνα, κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Βρίσκεται στα Καμβούνια Όρη, κοντά στο χωριό Μικρόβαλτο, και συνδέεται άρρηκτα με τη φημισμένη εικόνα της Παναγίας Ζιδανιώτισσας, το σπουδαιότερο κειμήλιό της. Η εικόνα, που ασημώθηκε το 1755 από τον τεχνίτη Θεόδωρο από τους Καλαρύτες Ιωαννίνων, θεωρείται ότι προστατεύτηκε από καταστροφές και μεταφέρθηκε στην τοποθεσία Ζιδάνι το 1541, μετά την καταστροφή ενός βυζαντινού ναού στα Σέρβια.

Η μονή υπέστη πολλές δοκιμασίες κατά τη διάρκεια της ιστορίας της. Το 1854 πυρπολήθηκε από τους Τούρκους ως αντίποινα για το επαναστατικό κίνημα του Θεόδωρου Ζιάκα, ενώ κατά τη Γερμανική Κατοχή χρησίμευσε ως κέντρο αντίστασης, με τους μοναχούς να βοηθούν στην παράδοση πολεμοφοδίων. Παρά τις καταστροφές, η μονή ανασυγκροτήθηκε χάρη στην αφοσίωση των πιστών και του Αρχιμανδρίτη Φιλάρετου Μπίστη, ο οποίος αφιέρωσε τριάντα χρόνια στη συντήρησή της.

Σήμερα, η μονή λειτουργεί ως γυναικείο μοναστήρι υπό την ευθύνη της μοναχής Θεοκτίστης από το 2007. Πανηγυρίζει κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεμβρίου, ημέρα εορτής της Γεννήσεως της Θεοτόκου, με λατρευτικές εκδηλώσεις και τη συμμετοχή πλήθους πιστών. Επίσης, την Κυριακή του Θωμά, η εικόνα της Παναγίας μεταφέρεται σε λιτάνευση από τον Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου προς τον Άγιο Νικόλαο Κοζάνης, μια παράδοση που ξεκίνησε μετά την παράλυση της πανδημίας το 1918.

Η Ιερά Μονή Παναγίας Ζιδανίου παραμένει ένας τόπος πίστης, ιστορίας και εθνικής αντίστασης, διατηρώντας ζωντανή τη μνήμη και την πνευματική κληρονομιά της περιοχής, ενώ η ιστορία της αποτελεί μαρτυρία της ανθεκτικότητας και της πίστης του ελληνικού λαού.

Πληροφορίες

Ιερά Μονή Παναγίας Ζιδανίου, Μικρόβαλτο Κοζάνης, ΤΚ 50400

Τηλέφωνο: 2464051210

Ιδιαίτερα αξιοθέατα

• Ο Ναός της Παναγίας Ζιδανιώτισσας. Ο κεντρικός ναός της μονής, με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και ιστορική αξία.

• Η Εικόνα της Παναγίας Ζιδανιώτισσας. Ασημωμένη το 1755, με σημαντική πνευματική και ιστορική αξία.

• Ο Τάφος του Αρχιμανδρίτη Φιλάρετου Μπίστη. Βρίσκεται στον αύλειο χώρο της μονής, αφιερωμένος στον άνθρωπο που συνέβαλε στην ανασυγκρότησή της.

• Το Καμπαναριό. Νεόδμητο και εντυπωσιακό, προσδίδει ιδιαίτερη ομορφιά στον χώρο.

• Το Αρχονταρίκι. Φιλοξενεί επισκέπτες και προσκυνητές, με παραδοσιακή μοναστηριακή φιλοξενία.

• Τα Κελιά των Μοναχών. Χώροι προσευχής και διαβίωσης των μοναχών, ανακαινισμένα και διατηρημένα με σεβασμό στην παράδοση.

• Ο Περιβάλλων Χώρος. Καλοδιατηρημένοι κήποι με λουλούδια και δέντρα, προσφέροντας γαλήνη και ηρεμία.

• Η Περιοχή «Συκιές». Τοποθεσία όπου βρισκόταν το παλιό εξωκκλήσι και διασώθηκε η εικόνα της Παναγίας κατά την Τουρκοκρατία.

• Η Διαδρομή της Λιτάνευσης. Το μονοπάτι όπου γίνεται η πάνδημη λιτάνευση της εικόνας προς την Κοζάνη την Κυριακή του Θωμά.

• Η Θέα στα Καμβούνια Όρη. Εντυπωσιακή θέα από τη μονή προς τη γύρω φυσική ομορφιά της περιοχής.