Ναός Αγίου Αθανασίου Αβδέλλας

Αβδέλλα Γρεβενών
Ναός Αγίου Αθανασίου Αβδέλλας

Ο Ναός Αγίου Αθανασίου στο Δοτσικό Γρεβενών είναι ένα αξιόλογο μνημείο εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής και ζωγραφικής του 18ου αιώνα. Χτισμένος το καλοκαίρι του 1865, ο ναός είναι μια τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με ημικυκλική αψίδα, διώροφο νάρθηκα-γυναικωνίτη και ανοιχτή στοά στη νότια πλευρά. Η επιμελημένη λιθοδομή του, ιδιαίτερα στις γωνίες και την αψίδα του Ιερού, που διακοσμείται με τυφλή τοξοστοιχία, αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα του ναού. Το λαξευτό περιθύρωμα της εισόδου και το τετράλοβο λίθινο πλαίσιο των παραθύρων είναι δείγματα λαϊκής τέχνης που προσδίδουν ιδιαίτερη αισθητική.


Στο εσωτερικό, οι τοιχογραφίες του Ιερού ανάγονται στις αρχές του 20ού αιώνα, ενώ η εικόνα του Αγίου Αθανασίου στην είσοδο χρονολογείται το 1877. Το ξυλόγλυπτο, επιχρυσωμένο τέμπλο φέρει έργα Σαμαριναίων ζωγράφων, όπως η δεσποτική εικόνα του Χριστού του 1867, η Κοίμηση της Θεοτόκου του 1869 και η εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Εντυπωσιακή είναι η ξύλινη οροφή με τον Παντοκράτορα σε μετάλλιο.


Ο ναός διαθέτει πλούσια συλλογή φορητών εικόνων, καταγεγραμμένων από την Υπηρεσία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, καθώς και ορειχάλκινη καμπάνα του 1895. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, μεταγενέστερο κτίσμα, όπου διασώζονται εξαιρετικές μεταβυζαντινές εικόνες ασκητικής τεχνοτροπίας. Ο Ναός Αγίου Αθανασίου αποτελεί έναν σημαντικό πολιτιστικό και θρησκευτικό ορόσημο της περιοχής, μαρτυρώντας την πλούσια ιστορική και καλλιτεχνική παράδοση του Δοτσικού.